Σχόλιο, επιλογή: Ειρηναίος Μαράκης
Συνεχίζουμε την παρουσίαση επιλογών από ποιητικές συλλογές που εκδόθηκαν πρόσφατα. Η προσπάθεια μας να γνωρίσει ο αναγνώστης και η αναγνώστρια τις εργασίες νέων ή παλαιότερων δημιουργών θα συνεχιστεί και με εκτενέστερες παρουσιάσεις. Στο σημερινό αφιέρωμα θα διαβάσουμε χαρακτηριστικά δείγματα από πέντε ποιητικές συλλογές και μία ανθολογία.
Ελένη Χαϊμάνη, Οιστρογόνα (εκδ. Ιωλκός, 2018)
Με θλίβει η ρίμα
Με θλίβει, η ρίμα στο ποίημα,
που πρέπει να υπάρξει
όταν όλα είν’ αρμονία, απλή μουσική
δίχως τερτίπια, κορδέλες και τέλος.
Σάρκα, αίμα, παλλόμενες καρδιές και όλα
-τα πάντα- δονούνται, ανοίγουν
σαν να φέρνει κανείς στη ζωή
άλλη ζωή και να τη βασανίζει.
Πού θα βρισκόμασταν τώρα
χωρίς μικρές αυταπάτες ή μάχες;
Σχεδόν αδιάφοροι, για κάτι, για όλα νεκροί.
Τι τίμημα κι αυτό που πληρώνουμε
όταν οι έγνοιες τρώνε μολύβια
και τα μολύβια τρώνε σελίδες
και γίνετ’ η έγνοια μολύβι, χαρτί
- το 'χω δει να συμβαίνει σας λέω.
Και κάτι ακόμα, εδώ!
Μακάρι να ήμουν τρελή,
οι γιατροί να 'κοβαν την τρέλα
του μυαλού και να ζούσα,
γιατί δεν ξέρω αν για τον κόσμο έχω φτιαχτεί,
απέφευγα το σκοτάδι τόσον καιρό
και όλον αυτό τον καιρό, υπήρχα σκοτάδι.
(σελ. 9)
Τι είναι η ποίηση, Γιώργο;
Στην Ασκληπιού μεσημέρι
βάδιζε σκεπτικός.
Γύρω του κανέναν δεν κοιτούσε.
Βάλθηκα να τον πάρω στο κατόπι.
Σ’ αυτόν τρέχω
ή απ’ αυτόν απομακρύνομαι;
Την άβυσσο φέρνω μέσα μου,
την άβυσσο, σκιά μου...
Στο φανάρι τον ρώτησα:
«Τι είναι Ποίηση;»
«Για μένα, είναι ο πόνος της φυλής,
της γλώσσας τ’ αποστεωμένα.
Αν με ακούς, μην ακολουθείς,
θα σε σκοτώσει...»
«Τι με νοιάζει αυτό» αντιλέγω
«εγώ θέλω τη δόξα, την ηδονή,
το ιντερνεκτουάλ της άδειας καπαρντίνας.
Μ’ ακούς;
Γιώργο;»
«Για σένα θα λέγομαι, πάντοτε, Σεφέρης».
(σελ. 47)
Έλενος Χαβάτζας, Στάχτη με φόντο κάποιον τροπικό (εκδ. Βακχικόν, 2018)
Για την ασφάλεια του πολίτη
Είσαι ασφαλής μέσα στη μέρα
γενικά, όταν
πας κι έρχεσαι
απ’ τη δουλειά σου
όταν κουβαλάς ψώνια
ξοδεύεις σε καφέδες
τα λεφτά και το χρόνο σου
είσαι ασφαλής μέσα στη μέρα
όταν
χαζεύεις στις βιτρίνες
περιμένεις στην ουρά
μιας υπηρεσίας που θα σου παρέχει
αν μη τι άλλο, άλλο ένα χαρτί λίγο πιο κοντά
στο θάνατο
όπως σε άλλα πράγματα το σκοτάδι
εδώ το Φως είναι που σκεπάζει κάτι.
Αργότερα όμως,
όταν
δοκιμάζεις νύχτα
να αρχίσεις μια βόλτα
χωρίς χρήματα
στις τσέπες
χωρίς γούστο για χαβαλέδες
πλατείας
χωρίς κάποιον να μπορεί
να συνοδέψει αυτό
που όλο και
πιο πολύ βλέπεις να συμβαίνει
αμέσως,
τότε
γίνεσαι ύποπτος.
(σελ. 17 – 18)
Αριθμός 127
Υπάρχουν μάσκες που δεν έχεις
δοκιμάσει
μάσκες που ακόμη δεν έχεις τραβήξει
και να, μια φωτογραφία που
έμεινε στη μέση
χαμόγελα που σαν παιδιά
απότομα άλλαξαν διαθέσεις.
Ίσως να ’ταν αυτό...
ξενοδοχείο στον δρόμο που έγραφε
«HOTEL PARIS»
και κάποιος στο δωμάτιο
που την παίζει
με ό,τι έσωσε στη μνήμη
αφού στο τέλος, δεν αντέχουν
οι πριγκίπισσες
και κλάνουν μέσα στα παραμύθια
τόσοι και τόσοι χαμένοι μέσα
στην έρημο
καθένας όπως έστρωσε θα κοιμηθεί.
(σελ. 19)
Κωνσταντίνος Καραγιαννόπουλος, Εγώ το Χάος (εκδ. Καμβάς, 2019)
Με συνοπτικές διαδικασίες
Η κλήτευση απεστάλη.
Το υποκείμενο εντός ολίγων ημερών
καλείται να προσέλθει προς υπεράσπισίν του.
Καμιάν απουσία δεν δικαιολογείται.
Οφείλει καθείς να πειθαρχεί
στην βούληση της Ανώτατης Αρχής.
Το Κράτος μας χρήζει προστασίας.
Άγνωστες Δυνάμεις δύνανται –ανά πάσα στιγμή-
να θέσουν την ασφάλειά του σε κίνδυνο.
Κι όταν κινδυνεύει το Κράτος
κάποια πύλη της Κολάσεως τρίζει
τους μεντεσέδες της.
Η κλήτευση απεστάλη.
Το υποκείμενο καλείται να πειθαρχήσει.
Οι μηχανισμοί έχουν μπει σε λειτουργία.
Η Ασφάλεια και η Τάξη θα επιβληθούν
με συνοπτικές διαδικασίες.
(σελ. 19)
Ιθάκη
Εκεί
εν μέσω
ραγδαίων φυλλορροημάτων
και απόλυτης ευμάρειας
κίτρινου
σαν χαμένος
από την γη της επαγγελίας σου
γνέφεις απελπισμένα
στις ριπές του ανέμου
μπας και σε παρασύρει
καμιά
με την φιλανθρωπία της
και σε τσακίσει
επάνω σε ορεινή
απόσταση.
Κάθε κίνησή σου
ανάγκη.
Η ανάγκη σου
σήμα κινδύνου
με ευμετάβλητη
σημασιοδότηση
κι ο κόσμος όλος
ένα κωφεύων σύμπαν.
Τρέξε στο φως
τράβα μιαν ακτίνα
στην τύχη
άρπαξε την κυριαρχία του
στην τύχη
και μην ρωτήσεις
για τον προορισμό∙
αυτός
θα μείνει ως το τέλος
μες στην θαμπάδα
της απολυτότητάς του
-εσύ
το ταχύτατο της πτώσης του
θες
εκεί μέσα
στα άδυτα να χαθείς
σαν μια πιθανότητα
πολυμήχανου Οδυσσέως
σε πρώιμη ανακωχή
και οι Κύκλωπες
αξεσουάρ για τα κλειδιά σου.
(σελ. 32 – 33)
Θεοχάρης Παπαδόπουλος, Ζηλεύω τα βράχια (εκδ. Μανδραγόρας, 2018)
Κάποτε
Κάποτε τα πράγματα θα αλλάξουν.
Όλα θα πάνε καλά.
Οι φωνές θα ακουστούν,
θα πάψουν τα δάκρυα,
θ’ ανθίσουν τα χαμόγελα,
θα κλείσουν οι πληγές.
Κάποτε,
μα πότε;
Μην περιμένεις.
Με σπρώξιμο
κυλάνε οι τροχοί.
(σελ. 12)
Στη σκιά
Στέκεσαι στη σκιά
κάτω απ’ τα δέντρα.
Μένεις εκεί
δεν το τολμάς
να δεις κατάματα τον ήλιο.
Δεν κινδυνεύεις,
είσαι πάντα ασφαλής.
Μία ζωή
μένεις μονάχος
στη σκιά σου.
(σελ. 30)
Γεωργία Καλαμποκά, Τ’ αγίνωτα (εκδ. Ατέχνως, 2020)
Στερητικό α
Γεννήθηκα
Μ’ ένα μακρόσυρτο α στο στόμα
Με ταξίδεψε στο κλάμα και στη χαρά
Και στην ομορφιά του κόσμου.
Όλη η ζωή ένα ανοιχτό γράμμα.
Έζησα
Με κείνο το α συντροφιά
Κάμποσες φορές με χ στο τέλος.
Όμως, πολέμησα άγρια, α, πόσο πολέμησα
Να μην μπει αυτό το α ως στερητικό
Μπροστά απ’ το –δικο.
Ήξερα πως το – ι – πάσχιζε να βρει τη θέση του
Ανάμεσα.
Και συλλάβιζα χώρο να το πετύχει.
Ξεψυχώντας,
Εκείνο το α θα πνίξω μέσα μου,
Το στερητικό.
Το άλλο
Θα τ’ αφήσω ελεύθερο
Να ταξιδέψει στους αιώνες.
24 Μάη 2019
(σελ. 48)
Οργή
Στα κρεματόρια
–Μετά–
Οι υπάνθρωποι
Σκυλεύουν –πάντα–
Τους δικούς μας νεκρούς.
Οι λέξεις μας
–μην αυταπατάσθε–
Είναι τα σήμαντρα.
Μόνο.
Ρίξτε καταπάνω τους.
Και τους οχτώ ανέμους.
27 Ιούλη 2018
(σελ. 74)
Σοφία Ταναΐνη, Σκληρός Απρίλης του 2020 μ.Χ. (εκδ. Ατέχνως, 2020)
Εαρινή συνωμοσία
Άκου τα τριζόνια της νύχτας
πώς με αποκεφαλίζουν...
Ξημερώνει, η κάθε μέρα ίδια με τις άλλες.
Κουρνιάζει ο φόβος στις γωνιές,
αδήλωτος.
Συννεφιασμένος ο αυλόγυρος
της φυλακής μας,
τσαλακωμένοι οι απλωμένοι χάρτες.
Όμως, φέτος η Άνοιξη συνωμοτεί,
καθώς ο δικός μου θεός ισορροπεί,
άκρη άκρη στο προσκέφαλο μου.
(σελ. 21)
Νίκος Σουβατζής, Σκληρός Απρίλης του 2020 μ.Χ. (εκδ. Ατέχνως, 2020)
Κίτρινη παντιέρα
Έφτασε ο Απρίλης
μα η άνοιξη ακόμα χαμένη
ανάμεσα σε πολεμικά ανακοινωθέντα
και αόρατα σχήματα.
Εγκλεισμός, αποστάσεις
και μετά σιωπή.
Προφητείες, αγιογραφίες
και πάλι σιωπή.
Όσα ήταν μέσα μας θαμμένα
έρχονται και μας βρίσκουν.
Όταν όλα αυτά θα ’χουν τελειώσει
θα φτάσει εκείνη η ώρα για την εκδρομή
που αναβάλλαμε από παιδιά.
Σημείωση: Ο τίτλος αναφέρεται στη σημαία κίτρινου χρώματος που αναρτάται στα πλοία που βρίσκονται σε καραντίνα.
Κώστας Ευαγγελάτος, Σκληρός Απρίλης του 2020 μ.Χ. (εκδ. Ατέχνως, 2020)
Έκτακτη είδηση / Breaking news
Νέα Υόρκη.
Κόκκινη πανδημία...
Ο λαός στην 5η Λεωφόρο
με νέα σφυροδρέπανα.
Οδηγητής ο Μαρξ
κρατώντας σε πυρσό
το Φως του Προμηθέα.
Απρίλης 2020
(σελ. 26)
